یادگیری مؤثر و به‌خاطر سپردن مطالب، یکی از چالش‌های اصلی در فرایند آموزش است، به‌ویژه زمانی که حجم اطلاعات زیاد و زمان محدود باشد. 

روش لایتنر یکی از شناخته‌شده‌ترین و کاربردی‌ترین تکنیک‌ها در زمینه‌ی یادگیری و مرور مؤثر است که با استفاده از اصول روان‌شناسی حافظه، به بهبود یادسپاری بلندمدت کمک می‌کند.

روش لایتنر چیست؟

روش لایتنر، توسط سباستین لایتنر، یک روزنامه‌نگار آلمانی در دهه ۷۰ میلادی معرفی شد. 

این روش بر پایه‌ی تکرار با فواصل زمانی ، طراحی شده و معمولاً با استفاده از جعبه‌ای خاص (جعبه لایتنر) و فلش‌کارت‌ها اجرا می‌شود.

 ساختار جعبه لایتنر

جعبه لایتنر معمولاً شامل ۵ خانه است:

* خانه اول : کارت‌های جدید و یا کارت‌هایی که در آزمون قبلی پاسخ نادرست داشته‌اند.

* خانه دوم تا پنجم : کارت‌هایی که به درستی پاسخ داده شده‌اند و باید با فاصله‌ی زمانی بیشتری مرور شوند.


فواصل زمانی برای هر خانه معمولاً به این شکل در نظر گرفته می‌شود :

* خانه اول : مرور روزانه

* خانه دوم : هر دو روز یک‌بار

* خانه سوم : هر چهار روز

* خانه چهارم : هر هفته

* خانه پنجم : هر دو هفته یا بیشتر


 نحوه‌ی استفاده از روش لایتنر

1. فلش‌کارت‌هایی با پرسش در یک طرف و پاسخ در طرف دیگر تهیه کنید.

2. کارت‌ها را در خانه اول قرار دهید.

3. هر روز کارت‌های خانه اول را مرور کنید. اگر پاسخ درست دادید، کارت را به خانه بعدی منتقل کنید.

 در صورت پاسخ اشتباه، کارت به خانه اول بازمی‌گردد.

4. به‌مرور زمان، کارت‌هایی که به‌درستی یاد گرفته‌اید، کمتر تکرار می‌شوند و در خانه‌های بالاتر قرار می‌گیرند.


 مزایای روش لایتنر

* افزایش بازدهی یادگیری :تمرکز بیشتر بر روی مطالب سخت‌تر و کاهش زمان صرف شده برای مطالبی که قبلاً یاد گرفته‌اید.

* استفاده از حافظه بلندمدت :باتکرار در فواصل زمانی مشخص، اطلاعات به حافظه‌ی بلندمدت منتقل می‌شوند.

* سادگی اجرا :تنها با چند فلش‌کارت و یک جعبه‌ی ساده می‌توان این روش را پیاده‌سازی کرد.


 کاربردهای روش لایتنر

* یادگیری زبان‌های خارجی (واژگان، قواعد، اصطلاحات)

* آمادگی برای آزمون‌ها (کنکور، زبان، پزشکی و...)

* حفظ فرمول‌ها، تعاریف، تاریخ‌ها و سایر اطلاعات فشرده


 نسخه دیجیتال روش لایتنر

امروزه اپلیکیشن‌های مختلفی مانند Anki، Quizlet و برنامه‌های مشابه، این روش را به‌صورت دیجیتال پیاده‌سازی کرده‌اند و با استفاده از الگوریتم‌های هوشمند، زمان مرور کارت‌ها را به‌صورت خودکار تنظیم می‌کنند.

 نتیجه‌گیری

روش لایتنر ، ابزاری ساده و در عین حال بسیار مؤثر برای یادگیری است.

 با به‌کارگیری آن، می‌توان با زمان کمتر، مطالب بیشتری را به‌ صرف صورت پایدار در ذهن نگه داشت.

 اگر به دنبال راهی هوشمندانه برای مطالعه و حفظ اطلاعات هستید، امتحان این روش می‌تواند گامی مؤثر در مسیر یادگیری شما باشد.